Архив рубрики: Ветеринария

ЖАНУАРЛАРДЫҢ ЖҰҚПАЛЫ АУРУЛАРЫ

Жан-жануарлардың арасында таралған аурулардың ішінде жұқпалы аурулардың алар орны бөлек. Бұл топ аурулардың туындауына вирус, микроб, т.б. мөлтек денешіктер септігін тигізеді. Сондықтан олардың пайдаболу және таралу заңдылықтарын зерттеумен, күресшараларын жүргізумен індеттану ғылымы айналысады,Індеттану деген терминнің батыс елдеріндегі балама сөзі эпизоотология. Індет деп кез келген аурудын ауқымдытүрде аудан, облыс, мемлекет көлеміндегі мал арасында жайлаған қарқыны таралуын… Читать далее »

Жылқыларды тағалау

Тағалаудың  маңызы.Дурыс әрі уақтылы тағалау- жылқынының түрлітқолайсыз жағдайлардағы жүмыс істеу қабілетін жоғарылатады, тұяқмүйізін аса қажауданқорғайды, тұяқауруларыныңалдыналады. Тағалау кезіндеорындалатынтұяқ тазартылуы мен кесілуі олардың дұрыс пішінде болуын қамтиды. Сонымен қатар,бүрлері бартағалармен тағалау жылқыны сырғанап, тайғанақтаудан сақтайды. Жылқыларды түрлі жағдайларда жұмыс істеу қабілеттілігін қамтамасызету үшін әр түрлі тағалар пайдаланылады (қысқы, жазғы, таулыжерлергеарналған, салтжәнежегілгендегі). Кейбір түяқ аурулары мен тұяқ… Читать далее »

Қан және оны тоқтату

Қансырау көп топқа бөлінеді. Қан тамырда нағып жатса, оны анатомиялық қансырау дейміз. Бұл топқа артериялық, капиллярлық, паренхималық қансырау жатады. Артериялық қансырау  мал үшін өте қауіпті. Себебі, азын- аулақ уақыт ішінде қан тоқтату шаралары қолданылмаса, мал көп қан жоғалтып алады.Артериялық тамыр жараланғанда, қан жоғары атқылап, шашып ағады, Қанның түсі шымқай қызыл. Қансырау көп уақыт созылса ,… Читать далее »

Хирургиялық инфекциядан алдын-ала сақтандыру

Жұқпалы инфекция – мал ағзасына енген микроорганизмдермен байланысқа түсу нәтижесінде өтетін құбылыстардың көрінісі.Осы күрделі биологиялық құбылыстың ең соңғы түрі жұқпалы аурулардың дамуымен сипатталады. Инфекцияның дамыуынамалды дұрыс күтпеу,дұрыс азықтандырмау және малды дұрыс пайдаланбау сияқты зоогигиеналық ережелердің сақталмауы жақсы жағдай туғызады.Жұқпалы қоздырғыш аэробты және анаэробты микроорганизмде болып саналады. Операциялық жараның микробтық былғануы негізінен қолдың қатынасы, лас құралдар… Читать далее »

Жәндіктердің тудыратын аурулары

Кенелердің негізінен екі тобының ветеринарлық маңызы бар. Бірінші топқа жайылым кенелері немесе иксодид кенелер, ал екінші топқа қотыр тудыратын кенелер немесе паразитиформды кенелердің түрлері жатады. Алғашқы топтағы (иксодид) кенелер ауру қоздырушыларын қан сорғанда таратып, пироплазмидоздарды (қанның паразиттік аурулары) тудырады. Кене денесі (бас,көкірек,құрсақ) тұтасып бітіседі. Кененің дернәсілі –алты аяқты , ересек кенелер –сегіз (төрт жұп) аяқты.… Читать далее »

Сорғыш құрттардың тудыратын аурулары

Сорғыш құрттардың қыпалынан туындаған аурулар тобын трематодоздар деп атайды. Трематодоздардың барлығы дерлік ақтық және аралық иелерінің қатысуымен дамиды. Кейбір қоздырушылардың (дикроцелийлер) екі аралық иеде дамуын атап кеткен жөн. Басқа гельминттерден сорғыш құрттардың ерекшелігі- ауыз және құрсақ сорғышының болуында. Алғашқысы әдетте бекіну, қоректену және зәр бөлу міндетін атқарса, құрсақсорғышы құрттың тек мүшеге бекінуін қамтамасыздандырады. Трематодтар- қосжыныстылар.… Читать далее »

Жануарлардың таспа құрт тудыратын аурулары

Таспа жалпақ құрттардың ықпалынан болған инвазиялық ауруларды цестодоздар деп атайды. Таспа құрттар табиғатта екі сатыда кездеседі. Ересек, дамып жетілгендері әдетте сүтқоректілердің (үй жануарлары, етқоректілер) ішкі мүшелері мен ағзаларында тоғышарлық етсе, балаңқұрттары сүтқоректілерде, омыртқасыздарда мекендейді. Мысалы,айналмада (тентек, ценуроз) қойдың миында балаңқұрты (құрттың басы суға толы көпіршік) мекендесе, ит, қасқыр, түлкі секілді етқоректілердің аш ішеінде ересегі (денесі… Читать далее »

Жануарлардың жұмыр құрт тудыратын аурулары

Жұмыр құрттардың (нематода) тудырған ауруларын немотодоздар деп атайды. Бұл топқа алты туысқа жататын өкілдердің ветеринарлық маңызы бар. Аталған туыстардың көпшілігі ас қорыту (аскаридата, стронгилята, трохицефалата, оксиурата), тыныс алу (диктиокаулиде, цистокаулиде, т.б.) жүйелерінде мекендесе, кейбір жұмыр құрттардың түрлері көзде (телязий), бүйректе (диоктофима), құрсақ қуысында(сетарий), сіңір мен тарамыста (онхоцерка, драшея) тоғышарлық тіршілік етеді.Аскаридатоздар деп үй жануарларының, етқоректілердің,… Читать далее »

Жануарлардың инвазиялық аурулары

Жануарлар ағзасында гельминт (құрт), кене, жәндік және қарапайымдардың ықпалынан туындаған дерттерді инвазиялық немесе паразитарлық аурулар деп атайды. Паразит (тоғыштар) деген сөздің түпкілікті мағынасы – бір ағзаның екінші ағза есесінен күнелтуі.Жер бетіндегі 1,5 млн. жануар түрінің 60-65 мыңға жуығы паразиттер болып табылады. Қазіргі уақыттағы тоғышарлардың көпшілігі ертеде еркін өмір сүрген ағзалардан өздерінің эволюциялық даму сатысында қажетсіз… Читать далее »