Әлеуметтанудың пайда болуы мен дамуы. Әлеуметтану (франц., sociologie – қоғам туралы ілім) – бұл біртұтас жүйе ретіндегі қоғам мен олардың тұтас қоғаммен байланысын қарастыратын жекелеген әлеуметтік тәртіптер, үдерістер мен топтар туралы ғылым. Әлеуметтанушылық танымның қажетті алғышарты қоғамға индивидтер мен әлеуметтік элементтердің (топтардың) жай ғана қосындысы ретінде емес, объективті өзара байланысты біртұтастық туралы көзқарас болып табылады. […]
Monthly Archives: Декабрь 2016
Ауадағы су буы, бұлттар, атмосфералық жауын-шашын
Ауадағы су буы. Ауаның құрамында су буы болады. Табиғатта су сұйық, қатты және газ күйінде кездесетінін білесіңдер. Атмосфера құрамындағы су буы мұхиттар мен теңіздер, өзендер мен көлдерден, батпақтар мен топырақтардан пайда болады. Ауа белгілі бір температурада, белгілі бір мөлшерде су буларынан тұрады. Оны су буы немесе қаныққан ауа деп атайды. Егер ауа құрамына белгілі температурада […]
Климат құрушы факторалар
Негізгі климат қалыптастырушы факторлар. Әр аймақтың климаты бір-біріне ұқсамайды. Жер бетінің кез келген бөлігінің климаты географиялық ендікке ғана емес, оның жер бедерінің пішініне, беткі жамылғысына, жергілікті жердің географиялық орны мұхиттар мен теңіздерге, мұхит ағыстарына қатысты жағдайына да байланысты. Климат мұхит немесе материктің ұлан-байтақ кеңістігі жақтан келетін ауа массаларының қасиеттеріне тәуелді. Климаттың пайда болу себептері климат […]
Ауа райы, климат туралы мәлімет
Ауа райы. Күнделікті радиодан, теледидардан ауа райы туралы хабарламаны тыңдауға болады. Ауа райы әр жерде әртүрлі болады. Мысалы, бір жерде күн ыстық, ашық болса, екінші бір аймақта жаңбырлы, бұлтты, келесі бір жерде ала бұлтты. Ауа райы тез өзгеріп отырады, оған жер бетіндегі ауаның ауысуы әсер етеді. Ауа райы – атмосфераның төменгі жер бетіне жақын қабатындағы […]
Жел өрнегін сызу. Климаттық картаны оқу
Жел өрнегі. Сендер ауа райының бақылау кітабын жүргізгенде жергілікті жердегі желдің бағытын, соғу жылдамдығын күнде бақылап, жазып жүрдіңдер. Бақылау нәтижесі бойынша желдің соғу бағыты мен жылдамдығы әртүрлі екеніне көз жеткізіп, сараптама жасадыңдар. Желдің жылдамдығы мен бағытын бақылау нәтижелерінің орташа айлық және жылдық мөлшерін қорыту нәтижесінде күн саны немесе қайталану пайызы көрсетіледі және жел өрнегі сызылады. […]
Өлекселерді жою
Қазіргі уақытта жануарлар өлекселерін жоюдың төрт әдісі колданылады: 1) ветеринарлық-санитарлық пайдаға асыру зауыттарында өңдеу; 2) өртеу; 3) биотермиялық шұңқырларда жою; 4) өлексе қорымдарына көму. Медициналық-ветеринарлық тұрғыдан ең қауіпсіз әpi тиімді әдіс – ветеринарлық-санитарлық пайдаға асыру зауыттарында өлекселер мен шығынға шыққан жануар тeктi шикізаттарды өңдеу болып табылады. Ветеринарлық-санитарлық зауыттары жоқ жерлерде жануар өлекселерін өртейді, биотермиялық шұңқырларда […]
Патологиялық анатомиялық жаруды ұйымдастыру
Казақстан Республикасының ветеринарлық заңдылықтарына орай ветеринарлық дәрігерлік жаруды ұйымдастырып өткізеді, жануар өлімінің себебі жайлы қорытындылар толтырады. Осы кезде олар ветеринарлық-санитарлық ережелерді қоғамдық және жеке бастың қауіпсіздігі мен өлекселерді санитарлық жою тәртіптерін қатаң сақтайды. Аталған жұмысты ветеринарлық мамандар патологиялық-анатомиялық зерттеулердің әдістемелік және техникалық ережелерін қатаң сақтап, әр жануар түрлерінің жас аралық анатомиялық-физиологиялық ерекшеліктері мен ауру сипатын […]
Қан тамырларының тромбозы мен эмболиясы
Хирургиялық клиникаларда қан тамырларының тромбозы мен эмболиясы өте қауіпті және ауыр асқынулардың бірі болып саналады. Бүгінгі таңда мезентериалдық қан тамырларының және өкпе артериясының тотальді тромбоздары мен эмболиясы пайда болған жағдайларда 80-90%-да олар ауру адамдардың өлімдерімен аяқталады (Норенберг Черквиани А.Е., 1967, Савельев В.С., Затевахин И. И., 1970 т.б.). Ал клиникаларда орьшдалатьш әртүрлі операциялардан соң болатын өлім […]
