XVIII және XIX ғ. соңында Ресей билеушілері Қырым татарларының Түркияға көшіп кетуіне және оған тартуға болатын барлық түбектерде қоныс аударудың кең ауқымындағы ұйымдастыруға көп күш салды. Бұл жерге Украина мен Ресейден қоныс аудару, сондай-ақ Қырымға Еуропа елдерінен шығушылардың және Түркия аумағынан православиелік халықтың қоныс аударуы есебінен болды. Соңғыларының арасында болгарлар айтарлықтай үлес қосты. Бұл Ресей… Читать далее »
Ой толғамдары, концепциялар, тарихи анықтамалар, фактылар, елдер мен халықтар болмысы өткен мен болашактың арасында кілем тоқылғандай өрнектеліп, бір сәт үзілмейтін өмірді, өмір тарихын құрайды. Уақыт қас кағымнан басталып, ғасырлар мен дәуірлерге ұласып, карға адымнан континент арасындағы, не болмаса жер мен күнге дейін, ғарыштағы планеталарға дейінгі қашықтық — бұл да тарихи өлшемнің түрлері, өмір кестесінің айшығы… Читать далее »
Қазақстан Республикасының Президенті Н Ә.Назарбаев Қазақстан халқына арналған Жолдауындағы «Мәдени-тарихи мұраны сақтау» туралы бөлімде: «Біріншіден халықтың орасан зор мәдени мұрасың соның ішінде осы заманғы ұлттың мәдениетін фольклорын дәстүрлер мен салттарын зерделеудің біртұтас жүйесін жасау… Үшіншідең ұлттық әдебиет пен жазудың сан ғасырлық тәжірибесін қорыту және кеңейтілген көркем, ғылыми, өмірбаяндық дестелер жасау» — деп атап көрсеткен еді.… Читать далее »
Түрік империясында мұсылман дінінің ғылымға, әдебиетке және мәдениетке үлкен ықпалы болды. Ірі мешіт жанынан ашылған түрік мектептері — медреселер -оқушыларға құдайға құлшылық етуді және құдай сөздерін жаттатып үйретті. Әрине, бұл медреселер өз заманына сай білімді адамдар дайындап шығарды.Олардың арасынан түрік сұлтандарына арнап мадақ өлеңдер шығарушы ақындар мен жыршылар да, сондай-ақ әйгілі ғалымдар шықты. Ақындардың бәрі… Читать далее »
Шығыс Еуропа мен Орталық Азия, Ібір-Сібір мен Қазылық тау (Кавказ) арасындағы ұлан-ғайыр өлкеде ХIII ғасырда ту тіккен, өз кезеңінде Жошы ұлысы, Ұлығ ұлыс, Бату ұлысы, т.с.с. деп әрқилы аталған, орыс жылнамаларында «Великая Орда Златая», «Ұлы Алтын Орда» деп дәріптелген. («Қазан жылнамасы». XVI ғ.), әлемдік тарихнамада «Алтын Орда» деген атпен қалған ұлы мемлекеттің мәдениет тарихындағы орны… Читать далее »
The society that has passed through the longest formation in the human history is a nomadic society. For thousands of years, nations and peoples who lived to the east of the Great Wall and to the west to the Mediterranean Sea in the vast steppes of Eurasian led a nomadic life which was caused by… Читать далее »
Орта Азия, Сібірден бастап Қара теңіз жағалауына дейін Евразия территориясында өмір сүрген көшпенділердің мәдениеті бүгінгі күнге дейін өз деңгейінде объективті ғылыми тұрғыдан бағаланған жоқ. Ғылыми-танымдық басылым мәдениеттану, бейнелеу өнері, тарих, этнография, археология, педагогика, антропология, философия, дінтану, семиотика, лингвистика, әлеуметтану ғылыми салаларды қамтып, сондай-ақ көшпенділердің әр кезеңдегі мәдени процестерінің қоғамдағы рөлін көрсетуге септігін тигізеді.Евразия аймағында өмір… Читать далее »
Қазақ этнографиялық ою-өрнектерінің атаулары және олардың символдық танымдық сипатыҚазақ ою-өрнектерінің атаулары мен бейнелері ғасырлар бойы дамып келе жатқан адамдардың интеллектуалдық эстетикалық дүниетанымынан туған көркемөнер туындысы. Космосқа байланысты ғарыштаты (космогония) элементтері ежелгі көшпенділердің (андрон, сақ, ғүн, түркі) дүниетанымында, тұрмысында кеңінен қолданған. Қазақтың рухани мәдениетінде кездесетін ғарыш, ғарыштаты рәміздеріне қатысты наным-сенімдер мен ырым-тыйымдар бүгінде біздің рухани мәдениетімізде сақталған.… Читать далее »
Қазақстандағы исламдық сәулет өнері. Ислам жазба мәдениетінің ескерткіштеріЕліміздегі ислам сәулет өнері. Ислам тек сенімді білдіретін дін емес, сонымен қатар, өркениеттің де қайнар бұлағы. Қазақстанға территориясына ислам дінімен бірге мәдениеті де келді. Оңтүстік Қазақстан мен Жетісу өңірлерінде қалалар бой көтере бастады. Ал, қалалар кешенді құрылыстарымен ерекшеленеді. Сол құрылыстарға мешіт, медресе, рабат, кесене, кітапхана, монша құрылыстарын жатқызуға… Читать далее »