Category: География

Concept mapping is a learning strategy that many students find useful in understanding complex ideas and clarifying ambiguous relationships. Creating a graphic representation of a topic often can help you visualize key concepts and organize your knowledge more clearly than will other methods of study. You may find that the physical process of drawing a […]

Жерде тіршілікті сақтау жүйелері. Ғарыш кемелерінің кабинасында ғарышкерлердің тіршілігін сақтау жүйелері жасалады. Кабинаның сыртқы бөлігі ғарышкерлерді ғарыш сәулелерінің зиянды әрекеттерінен, метеорлық денелерді соқтығуынан қорғайды. Кабинаның іші адамға қажетті температура, оның ылғалдылығы және атосфералық қысыммен қамтамасыз етілген, ауа адам ағзаларына шығатын көмірқышқыл газынан және басқа да зиянды заттардан үнемі тазартылып тұрады. Ғарышкерлердің тамақтары және суы жеткілікті […]

Географиялық белдеулер климаттық белдеулерге сәйкес келіп және солардың атымен аталады. Табиғат кешендерінің ендік бойынша өзгеруінен географиялық қабық географиялық белдеулер мен зоналарға бөлінеді. Географиялық белдеу – Жердің географиялық қабығындағы ең ірі табиғат кешені. Ол ендік (кейде бойлық) бағытта созылып жатады. Әр географиялық белдеу өсімдіктер, жануарлар дүниесі және климатымен ерекшеленеді. Географиялық белдеу жылудың, сондай-ақ ылғалдың таралуымен, басқа […]

Дала зонасының географиялық орны. Дала зонасы Солтүстік жарты шарда, Еуразия мен Солтүстік Америкада кең алқапты алып жатыр. Оңтүстік жарты шардағы көлемі шағын. Қазақстанда дала зонасы орманды зонасының оңтүстігінен басталып, 2200 км-ге созылып жатқан кең алқапты қамтиды. Дала – шөптесін өсімдіктер өсетін, ормансыз жазық алқап. Климаты. Бұл белдеу жазы ыстық, құрғақ, қысы суық, өте континентті климат […]

Жергілікті жер климатының қалыптасуы географиялық орнына байланысты. Мәселен, Қазақстанның жер аумағы батыстан шығысқа және солтүстіктен оңтүстікке созылып, үлкен аумақты алып жатуына байланысты климаты әртүрлі. Қазақстанның барлық өңірлерінде жылдың төрт мезгілдері байқалады. Еуразия материгіне ішкерілей еніп жатқандықтан шұғыл континенттік климат қалыптасқан. Континенттік климат Қазақстанның батысынан шығысына, оңтүстігінен солтүстігіне қарай қалыптасады. Жазық аймақтарда қаңтар айының орташа температурасы […]

Биосфера және оның шекарасы. Жер бетінде алып өсімдіктер, жануарлардан бастап өте кішкене, ұлғайтқыш құрал микроскоппен ғана көретін майда ағзаларда тіршілік етеді. Күн жүйесіндегі ғаламшарлар арасында Жер ғана тірі ағзалардың таралған мекені екенін білесіңдер. Алуан түрлі тірі ағзалардың Жер ғаламшарының қабықтары – литосфераның жоғарғы бөлігін (жер беті мен жер қойнауын), атмосфераның төменгі бөлігі (ауа қабаттарын) және […]

Тірі ағзалардың көптүрлілігі және олардың таралу заңдылықтарының географиялық жағдайы. Тірі ағзалардың көптүрлілігі. Жердегі алғашқы өте қарапайым ағзалар 3 милиард жыл бұрын пайда болған. Шамамен 400 млн жыл бұрын тірі ағзалар жер бетіне шыға бастаған. Қазір сол кездегі тірі ағзалардың өмірін жалғастырушылар жер бетінде, атмосфера қабаттарында, теңіз бен өзен суларында тіршілік етуде. Жер бетінде тірі ағзалардың бірнеше […]

Жер қабықтарына әсері. Тірі ағзалар Жердің барлық қабаттарына: атмосфера, гидросфера, литосфераға әсер етіп, биосфера қабығын түзеді. Ағзалардың атмосфераға әсері. Ағзалардың атмосфераға әсері  фотосинтез үдерісіне байланысты. Өсімдіктер атмосферадан көмірқышқыл газын сіңіреді де, оттегін бөліп шығарып, үнемі толықтырып отырады, сондықтан өсімдіктерді «оттегі фабрикасы» деп атайды. Ал жануарлар, керісінше, оттегімен тыныс алып, көмірқышқыл газын бөліп шығарады. Сөйтіп, ағзалар […]