Малдың ас қорыту жүйесінің аурулары

Стоматит – ауыздың кілегей қабықтарының кабынуы (ауыз уылуы). Стоматиттердің талауранған түр жиірек, ал күлдіреген, жаралы, күлбіреген қабыршықтанған және іріңді түрлері сирегірек кездеседі. Өту барысы бойынша жіті және созылмалы, ал пайда болу себептеріне байланысты — басалқы және қосалқы болады. Басалқы стоматит қабыңтың тітіркенуінен өз бетiмен, ал қосалқы – басқа бір аурулардың салдарынан пайда болады. Себептері. Басалқы […]

Read More

Малды жалпы зерттеу

Жалпы зерртеуге малдың габитусын, кілегей қабықтарын, сыртқы лимфа бездерін, жүні мен терісін және дене қызуын өлшеу әдістері жатады. Габитус туралы түсінік. Габитус дегеніміз – малдың сыртқы түрі. Габитусқа мына сыртқы белгілері жатады: кеңістікте өзін-өзі ұстау қабілеті, дене құрылымы, қоңдылығы, дене бітімі (конституция), темпераменті (сыртқы әсерлерді сезгіштік). Малдың кеңістікте өзін-өзі ұстау қабілеті табиғи және амалсыздан немесе […]

Read More

Өлекселерді жою

Қазіргі уақытта жануарлар өлекселерін жоюдың төрт әдісі колданылады: 1) ветеринарлық-санитарлық пайдаға асыру зауыттарында өңдеу; 2) өртеу; 3) биотермиялық шұңқырларда жою; 4) өлексе қорымдарына көму. Медициналық-ветеринарлық тұрғыдан ең қауіпсіз әpi тиімді әдіс – ветеринарлық-санитарлық пайдаға асыру зауыттарында өлекселер мен шығынға шыққан жануар тeктi шикізаттарды өңдеу болып табылады. Ветеринарлық-санитарлық зауыттары жоқ жерлерде жануар өлекселерін өртейді, биотермиялық шұңқырларда […]

Read More

Патологиялық анатомиялық жаруды ұйымдастыру

Казақстан Республикасының ветеринарлық заңдылықтарына орай ветеринарлық дәрігерлік жаруды ұйымдастырып өткізеді, жануар өлімінің себебі жайлы қорытындылар толтырады. Осы кезде олар ветеринарлық-санитарлық ережелерді қоғамдық және жеке бастың қауіпсіздігі мен өлекселерді санитарлық жою тәртіптерін қатаң сақтайды. Аталған жұмысты ветеринарлық мамандар патологиялық-анатомиялық зерттеулердің әдістемелік және техникалық ережелерін қатаң сақтап, әр жануар түрлерінің жас аралық анатомиялық-физиологиялық ерекшеліктері мен ауру сипатын […]

Read More

Қызба

Мал денесінің қызуы қалыпты жағдайда болады. Мал денесі температурасының тұрақтылығы зат алмасудың қалыпты деңгейін қамтамасыз етудің алғышарты болып саналады. Сонымен қатар, зат алмасу мен энергия деңгейі мал денесінің тұрақтылығына байланысты. Энергия көзінің бастысы — май және көмірсулар. Жоғары сатыдағы жануарлардың жылулық гомеостазын сақтау жылу бөлу және жылу шығару физиологиялық процестері арқылы өтеді. Жылудың бөлінуі — […]

Read More

Қой eтін өндіpy

Қой өнімдерін өндіретін шаруашылықтар негізінен төмендегі түрде мамандырылған: Жүнді және етті-жүнді қой өcipeтін шаруашылықтар; Етті-майлы қой тұқымын өcipeтін шаруашылықтар; қаракөл шаруашылықтары; асыл тұқымды шаруашылықтар мен зауыттар. Шаруашылықтар бағыты оның табиғатына және экономикалық жағдайына байланысты. Қойды бордақылау негізінен табиғи жайылымда немесе көк балауса шөппен, құрама жеммен үстеп қоректену арқылы жүргізіледі.  Қой eтін өндіруде  қозыны eнесінен ажыратқаннан […]

Read More

Сойыс малын бордақылау

Еттің сапасы, сіңімділігі, жалпы биологиялық тиімділігі малдың қондылығына көп байланысты. Сондықтан малды етке тапсырар алдында оны жайып, семіртеді немесе бордақылайды. Біздің республикамыз үшін малды жайып семіртудің маңызы зор. Ол үшін Қазақстанда аса улкен жайылым (182 млн.га.) қоры бар. Оның 4 млн.га. – орманды, 36,4 млн.га.- шөл, 90,2 млн.га. — шөлейт және 15,8 млн.га. таулы жайылымдар. […]

Read More

Сойыс малының жалпы сипаттамасы

Сойыс малының жалпы сипаттамасы. Малды бордақылау, тасымалдау, қоңдылығын анықтау және союға дайындау. Ет өндірісінде етке арнайы бағылған мал пайдаланылады. Сонымен қатар басқа өнім үшін бағылған малды да ет өндірісіне қолданады. Етке арнайы өсірілген етті тұқымды малдан алынған еттің сапасы жоғары болады. Мал сою орындарына түсетін малды сойыс малы деп атайды. Бізде сойыс малына ipi қара, жылқы, […]

Read More