Архив метки: Кен ісі

Пайдалы қазба кенорындарын барлау

Кенорындарды барлау дегеніміз кешенді зерттеулер болып табылады. Олар кенорындардың өнеркәсіптік мәнін анықтауға қажет жұмыстарды атқаруды көздейді. Жер қойнауындағы бөлікшені геологиялық зерттеу оны жобалауға дейінгі өнеркәсіптік игеру сатысында барлаумен аяқталады. Барлау мәселелері Пайдалы қазбаның сапасын бағал ау үшін барлау үдерісінде оның заттық (минералдық және химиялық) құрамы, құрылымдық-бітімдік сипаттамасы, физикалық-химиялық қасиеттері мен барлық сапалық көрсеткіштерінің кеңістікте таралу… Читать далее »

Пайдалы қазбалар слайд (презентация)

Пайдалы қазбалар туралы слайд — жалпы еліміздің экономикалық дамуына минералдық шикізат базасының нығаюы мен ұлғаюына айрықша үлес қосады. Осыған байланысты пайдалы қазба кенорындарының жаралу жағдайлары және олардың жер қыртысында таралу заңдылықтарын зерттеу маңызды. Бұл мәселелердің теориялық сипаты болғанымен, практикалық мәнге аса ие болып табылады. Пайдалы қазбалар кенорындары туралы ілім геологияның бір саласы болғандықтан, ол басқа… Читать далее »

Алтын мен күміс туралы мәлімет

Өндірілген алтынның негізгі бөлігі мемлекеттік қорларда сақталады. Ол халықаралық төлемдер мен есеп айырысуларда валюта ретінде, оларды қамтамасыз етеді. Мәселен, басты шетелдердің алтын қоры 40 мың тоннаға жетеді. Өндірілген алтынның қалған бөлігі зергерлік бұйымдар жасауға (50%), электрондық техникада химиялық өнеркәсіпте, фосфор бүйымдар өндірісінде (35%), медицинада (10%) қолданылады. Соңғы жылдары алтын жаңа техникада дәнекер материал ретінде, терможүптар… Читать далее »

Мору кенорындары

Мору кенорындары минералдар мен таужыныстарға атмосфераның жербеті мен жерасты суының, органикалық агенттердің ықпал етуі нәтижесінде жаралады. Олардың әрекетінен таужыныстар мен минералдар механикалық жолмен жекелеген құрамдас бөліктерге қирайды, содан кейін химиялық үдерістер ықпалынан ары қарай өзгеріске үшырайды. Бүрынғы минералдар экзогендік жағдайларға төзімді жаңа минералдармен алмасады. Бұл үдерістердің мору деп аталатыны белгілі. Олардың нәтижесінде мору қыртысы мен… Читать далее »

Магмалық кенорындар

[alert]Жаралу жағдайлары[/alert] Магмалық кенорындар ультранегізді, негізді немесе сілтілі құрамды кенді магманың дифференциациялану және кристалдану үдерісінде, жоғары температура (700-1500°С) мен жоғары қысым жағдайында және үлкен тереңдікте (>3-5 км) қалыптасады. Магмалық кенорындардың кенжасаушы элементтерінің негізгі көзі жердің жоғарғы мантиясының заты болып табылады. Бұл туралы кенорындардың да, оларды сыйыстырушы таужыныстардың да кеңістікте терең жарылымдарда орналасуы куәландырады. Интрузиялық массивтердің… Читать далее »

Кен заттардың көзі мен олардың түзілу тәсілдері

Кенорындардың пайдалы минералдар массасын қалыптастыратын зат көздері біршама әр түрлі болады. Олардың негізгілері болып саналатындар: 1) қыртыстық немесе мантиялық текті магмалық балқымалар; 2) магмадан оның белгілі бір даму сатысында бөлінуі мүмкін немесе магма балқымасынан байланыссыз пайда болатын газды, газ-сұйық және сұйық ерітінділер; беймагмалық генезисті ерітінділер арасында жер қыртысы мен жоғарғы мантияның терең бөліктерінен газсыздану кезінде… Читать далее »

Кенорындардың жаралу жағдайлары

Кенорындардың жаралу жағдайлары мен орналасуын анықтайтын факторлар. Кенорындардың барлық сипаттамасы (пішіні, жатыс жағдайлары, өлшемдері, заттың құрамы) өздері орналасқан жер қыртысы бөлікшелерінің тарихы мен геологиялық даму үдерістері арқылы анықталады. Сондықтан пайдалы қазба кенорындарын оларды қоршаған геологиялық ортамен бір байланыста, пайдалы қазбалар жаралуына қолайлы геологиялық факторлар мен жағдайларды талдау арқылы зерттеу керек. Кенорындардың әр түрлі генетикалық топтары… Читать далее »

Кенорындардың генетикалық жіктелімі

Кенорындарды генезисі бойынша жіктеудің көптеген нұсқалары бар. Мысалы, В.А. Обручев (1922 ж), Е.Е. Захарев (1953 ж.), С.С.Смирнов (1955 ж.), С.А. Вахромеев (1975 ж.), В.И.Смирнов (1976, 1985 жж.) ұсынған жіктелімдер. Олардың көпшілігі тиісті оқулықтар мен құралдарда келтірілген. Жіктелімде мынадай бір-біріне бағынышты бірліктер (таксондар) қарастырылады: пайдалы қазба кенорындарының сериялары, топтары, кластары мен класшалары. Жіктелімдегі ең ірі бірлік —… Читать далее »

Пайдалы қазбалар туралы ілім

Пайдалы қазба кенорындары туралы ілім кен ісінің практикалық мәселелерімен тығыз байланысты. Кенорындар геологиясын білуге оларды ұтымды игеру де негізделеді. Осы себепті бұл пән экономикада үлкен мәнге ие. Шын мәнінде, кез келген кенорын еңбек пен кен өндірісінің нысаны болып табылады. Пайдалы қазбалардың қоры, кен денелерінің жатыс жағдайы мен морфологиясы кенорындарды ашу мен өндіру тәсілін таңдауда негізгі рөл… Читать далее »