Articles Tagged: Өнеркәсіп экологиясы

Агроценоз — бұл белгілі бір деңгейде және сипатта өнімділігі болатын, адам өз мақсаты үшін жасаған жасанды биоценоз. Қазіргі уақытта агроценоздар құрлықтың шамамен 10%-ын алып жатыр. Агроценоз да, басқа кез келген табиғи экожүйе секілді трофиктік желі түзуші, үлгілік трофиктік дэрежелер — продуцентер, консументтер, редуценттер болады, бірақ бұл екі қауымдастықта айтарлықтай айырмашылық бар. Агроценозда ағзалардың әртүрлігі жұтаңдаған. […]

Тіршілік таралған аймақта тірі ағзалар мен өлі табиғат элементтерінің толық өзара әрекеті мен өзара байланысын В.Н. Сукачевтің биогеоценоз тұжырымдамасы көрсете алады. Биогеоценоз — бұл үнемі атмосфера, гидросфера және литосфера компоненттерімен ұдайы байланыста болатын өсімдік, жануар және микроағзалардың динамикалық тұрақты қауымдастығы. Үздіксіз зат айналымымен байланысқан, энергетикалық және зат ретінде ашық жүйе — биогеоценоз биотикалық (биоценоз) және […]

Биосфераның ең басты қызметі химиялық элементтердің айналымы болып табылады. Жаһандық биотикалық айналым планетаны жайлаған барлық ағзалардың қатысуымен жүреді. Ол айналым заттар, топырақ, атмосфера, гидросфера және тірі организмдер арасында жүрді. Биотикалық айналым нәтижесінде қажетті химиялық элементтер қоры шектеулі болса да, өмір сүру және даму мүмкіндігін ұзартуға болады. Атмосферада, литосферада, гидросферада жүретін үдерістер сияқты заттар бірнеше рет […]

Биосфера — тірі организмдер жайлаған Жер шары қабатының бөлігі, яғни атмосфера, гидросфера және литосфераның бөлігі. Биосфера (грекше bios — өмір, sphaira — шар, сфера) өмір сүруші ағзалармен бірге планетаның тірі затын құрушы, Жердің күрделі сыртқы қауашағы. Бұл адамды қоршаған табиғи ортаның негізгі компоненті, ең бір маңызды жер геосферасы. «Биосфера» терминін ғылымға бірінші рет 1875 жылы […]

Биосфера эволюциясы өз даму тарихында екі басты фактордың әсерін басынан өткізді: планетадағы геологиялық жаратылыс пен климаттың өзгеруі және түр құрамы мен биологиялық эволюция үдерісінде тірі зат мөлшерінің өзгерісі. Қазіргі этапта (үшінші периодта) оларға үшінші фактор — дамыған адамзат қоғамы қосылды. Эволюциялық ілім — ір.гелі ғылыми қорытынды. Ол бұдан 100 жыл бұрын барлық жаратылыс салаларының жағдайы […]

Экология — ағзалар және олардың өмір сүру ортасымен өзара әрекеттесу заңдылықтарын, биосфераның әр түрлі бөліктеріндегі тірі және өлі компоненттерді өзара әрекеттесуші біртұтас кешен түріндегі биогеоценоздар деп қарастырып, олардың өмір сүру және даму заңдылықтарын зерттейтін ғылым. Ағзалардың қоршаған ортамен арақатынасын зерттейтін биология ғылымына енген «экология» деген сөзді бірінші рет неміс биологы Эрнст Геккель 1866 жылы қолданған. […]