Articles Tagged: Өнеркәсіп экологиясы

Табиғи орта адамзатқа мекен және қызмет етуге жағдайлар жасайды. Адамзаттың шаруашылық қызметінің дамуы адамдардың өмір сүру жағдайларын жақсартады, бірақ табиғи, энергетикалық, материалдық ресурстар шығынының өсуін қажет етеді. Ауыл шаруашылығы және өнеркәсіптік өндіріс барысында түзілетін қалдықтар өндірістің өзімен қоса нообиогеоценозға да әсер етеді және ластану мен бұзылуға алып келеді, ол өсіп келе жатқан халықтың өмір сүру […]

Су қоймаларының ластануы оларға зиянды заттардың түсуі салдарынан олардың биосфералық қызметінің экономикалық маңыздылығының төмендеуі болып табылады. Суды негізгі ластаушылардың бірі — мұнай және мұнай өнімдері. Мұнай суға оның орналасқан аудандарында табиғи шығу арқылы түсуі мүмкін. Бірақ негізгі ластау көздері адамдар қызметімен байланысты: мұнай өндіру, тасымалдау, өңдеу, мұнайды отын немесе өнеркэсіптік шикізат ретінде қолдану. Өнеркәсіп өнімдерінің […]

Табиғи қалыпты жағдайда топырақта болып жатқан барлық үдерістер тепе-теңдігін сақтап тұрады, онда өзін-өзі тазарту үдерістері жүріп отырады. Адамдардың шаруашылық қызметінің дамуы нәтижесінде топырақ құрамының өзгеруі, ластануы немесе тіпті жойылуы орын алады. Қазіргі кезде планетамыздағы әрбір адам үлесіне бір гектардан аз егістік жер келеді. Бұл шағын ғана ауданның өзі адамның тиімсіз шаруашылық іс-әрекетінен азайып келеді. Құнарлы […]

Қоршаған ортаның ластануы деп — әдетте оған тән емес, теріс салдарға алып келетін жаңа физикалық, химиялық, биологиялық немесе ақпараттық агенттердің келіп түсуін немесе пайда болуын айтады. Табиғи ортаның ластануы табиғи факторлардың әсері нәтижесімен қатар, адамның шаруашылық қызметінің нәтижесінде де болады. Табиғи ластанулар табиғат апаттарының нәтижесінде пайда болады (жанартаудың атқылауы, жер сілкінісі, сел, дауыл және т.б. […]

Қазіргі ғылыми-техникалық революция қоғам, өндіріс және табиғат арасындағы өзара қарым-қатынасты едәуір қиындатады. Әр 15 жыл сайын көлемі екі есе өсіп отырған өндірістік қызметтің қазіргі масштабы табиғи орта және табиғи ресурстар сапасының өзгеруіне себепші болып отыр. Өндірістік қызметтің көптеген әсерлері табиғи ортаға кері әсерін тигізеді: ауа, су бассейндері, топырақтың ластануы, шудың жоғары деңгейі, иондық сәуле шығару […]

Философиялық және экономикалық тұрғыдан адам мекенінің экологиялық инфрақұрылымының нашарлауының басты себебі — парасатты адам тіршілігінің басты негізі табиғат пен технократтық «мүдделерінің» алшақтығы. Салауаттылық пен мәдениет дағдарысы бастауын экономикалық дағдарыстан алмайды, ол алдымен қоғамның экологиялық инфрақұрылысының бұрмалануы. Қазіргі қоғам дамуында әр адамның үлесіне келетін қажетті экономикалық құндылықтың сандық көрсеткіштерін емес, сапалық, соның ішінде қоғамның маңызды экологиялық […]

Философия тұрғысынан, ұйымдастырудың анықтаушы белгісі ретінде орынды ұстаным қабылдануы керек. Осы белгіні негізге ала отырып, ұйымдастыру түсінігін, жүйенің өзін сақтауы мен дамуын қамтамасыз ететін, реттелген орынды әрекеті деп анықтауға болады. Әрекеттердің мақсатқа сәйкестігін жүйелердің, соның ішінде биологиялық және әлеуметтік жүйелердің сыртқы және ішкі әсерлерге өздерінің қызметі мен құрылымын өзгерту жолымен қарсы тұру қабілеті деп түсінуге […]

Биоценоздар өзгеріссіз қалмайды, олар дамиды, эволюциялық өзгеріске түседі, олардағы ағзалардың жағдайы мен тіршілігі және даралардың арақатынастары үнемі өзгеріп тұрады. Кез келген биоценозда болатын барлық алуан түрлі өзгерістерді — ырғақты немесе үдемелі деп бөлуге болады. Қоғамдастықтың ырғақты өзгерісі сыртқы жағдайдың тәуліктік, маусымдық және көпжылдық периодты әсерінен туындайды. Ортаның күн мен түн арасындағы температура, ылғалды және биоценоздағы […]