Архив рубрики: Философия

Ежелгі Үнді философиясы

Философиялық ой біздің дәуіріміздің алғашқы І-ші мыңжылдықтың ортасында Ежелгі дүниенің негізгі үш орталығындағы -Үндіде, Қытайда ертедегі Грецияда шамамен бір мезгілде туды. Ежелгі шығыс елдеріндегі, ең алдымен, Үнді мен Қытай философиясының дамуы мен қалыптасу тарихы, «оларда философия толық дамымаған» — деген еуропашылдық көзқарастарды жоққа шығарады. Қазіргі уақыттары Шығыс және Батыс философиялық ойларының бір-біріне деген ықпалдары адамзат… Читать далее »

Дүниеге көзқарас, оның құрылымы және негізгі үлгілері

Дүниеге көзқарас мынадай бөлімдерден тұрады:Сенімділік. Бұл руханилықтың ішкі әлеуметтік — психологиялық бөліктері, ол арқылы дүниеге көзқарастық білімдер қабылданады немесе керісінше алынып тасталынады. Сенімділік — тек қана зерделіліктің тұрғысы емес, сонымен қатар ол әсершең күй-жағдай, берік психологиялық бағытталғандық, өзінің принциптерінің, идеяларының, көзқарастарының әділеттілігіне деген көзі жеткендік. Сондықтан сенімділік дүниеге көзқарастың құрылымындағы ең қажетті элементтерінің бірі болып… Читать далее »

Философия дегеніміз не

Философия ұғымы грек тілінен аударғанда даналыққа деген сүйіспеншілдікті білдіреді («филиа» — сүю, «софиа» — даналық). Бұл сөзді ежелгі грек ғалымы Пифагор қолданысқа енгізді, бірақ оның кең колданылуы б.д.д. V ғ. басталды. Бұл уақыттары Грекияның -жоғары дамыған мәдениеті бар, бай гүлденген аймақта, өздерін софистерміз (яғни даналармыз) деп айтатын адамдар болды. Олар тек ойлап, әңгімелесіп қана қойған… Читать далее »

Қожа Ахмет Яссауи өмірбаяны

Аты мұсылман әлеміне әйгілі, сопылық әдебиеттің ірі өкілі, кемеңгер, ойшыл ақын Қожа Ахмет Яссауи (1103-1228) артына мән-маңызы өшпейтін елеулі де асыл мұра қалдырды. «Диуани хикмет» атты өлең тілімен жырлайтын туындысы қанша ғасырлар өтсе де, өзінің өміршең құндылығымен мұсылман әлемінде жарық жұлдыздай ел-жұртқа аумас бағыт беріп келеді. Бұл аты шулы жинақ несімен құнды, оның мәңгілігі неде… Читать далее »

Ибн Сина қазақша өмірбаяны

Шығыстың ұлы ойшылы Әбу Әли Хусейн Ибн-Абдаллах Ибн-Хасан Әли Ибн-Сина (латыншаланған аты — Авиценна) (980-1037) — өркениетті адамзаттың мақтанышы. Дана ойшыл, энциклопедист және гуманист, ол әрі философ, әрі жаратылыстанушы, астроном әрі медик, ақын әрі музыкант, психолог әрі филолог, этик әрі эстетик, әлеуметтанушы әрі саясаткер, логик әрі химияшы болған еді.Ибн-Сина шығармашылығын зерттеушілердің әрбірінің алдында маңызды әрі… Читать далее »